یک‌شنبه شب سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما حاضر شد و به یکی از شبهه‌هایی که از سوی سه نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری درباره مخدوش بودن انتخابات روز 22 خرداد مطرح می‌شود، پاسخ داد.
محسن رضایی، مهدی کروبی و میرحسین موسوی که طبق آمار ارائه‌شده از سوی وزارت کشور در انتخابات گذشته شکست‌خورده اعلام شده‌اند، به عنوان یکی از دلایلی که بر خدشه‌دار بودن انتخابات مطرح می‌کنند، از صندوق‌های رأی در 170 شهر می‌گویند که تعداد آرای صندوق‌ها از تعداد واجدین شرایط بیشتر است.
اما عباس‌علی کدخدایی در این باره گفت: «این اختلاف تنها مربوط به 50 شهر (و نه 170 شهر) بوده است و البته باید بررسی شود آیا این میزان در سرنوشت انتخابات تأثیر دارد یا خیر.» او البته از شهرهای موردنظرش نام نبرد. سخنگوی شورای نگهبان گفت این نهاد در حال بررسی آمار اولیه تعداد واجدان شرایط از طریق اداره آمار است. پیش‌تر کدخدایی در این باره به ایرنا گفته بود: «پیش‌بینی می‌شود علت این مازاد رأی‌دهندگان این باشد که اداره آمار در ارائه آمار اولیه تعداد واجدان شرایط اشتباه کرده است.» او گفت قرار است بازرسانی برای بررسی به اداره آمار اعزام شوند.
توپ در زمین اداره آمار
در این باره باید منتظر بررسی‌های اداره آمار ماند اما با توجه به این‌که محسن رضایی به آمار بالای 140 درصدی مشارکت در این صندوق‌ها اشاره کرده، دور از ذهن به نظر می‌رسد که اداره آمار بتواند توضیحی برای این تفاوت فراوان داشته باشد.
باید در نظر داشت که با توجه به مشارکت متوسط 85درصدی در انتخابات، عملاً می‌توان حدس زد که مشارکت بالای 140درصدی به معنای حدود 55درصد مشارکت بیشتر از معیارهاست.
با همه این‌ها سخنگوی شورای نگهبان بدون‌توجه به این که این مورد مطرح‌شده از سوی سه نامزد انتخاباتی تنها یکی از موارد شبهه‌انگیز بوده است، گفت: مجموع آرای این حوزه‌ها، حدود سه میلیون رأی است و تأثیری در سرنوشت انتخابات ندارد.
رأی اضافه به خاطر سفر
پیش از سخنگوی شورای نگهبان، رئیس ستاد انتخابات کشور که متصدی برگزاری انتخابات بود، برای بار دوم در شبکه خبر حاضر شد و به برخی سؤال‌ها از جمله درباره همین مسئله پاسخ داد. از نظر کامران دانشجو، تنها در 40 حوزه، مشارکت بالای 95 تا 100 صددرصدی دیده شده و علت این تفاوت بین واجدان شرایط شرکت در انتخابات و آرای مأخوذه در این تعداد از شهرها، سفرهای مردم بوده است.
او گفت: «به جاده‌های شمال کشور نگاه کنید! همیشه جمعه‌ها به سمت تهران یک‌طرفه است. روز انتخابات هم عده‌ای در شمال کشور در سفر بوده‌اند. خب این عده هم باید جایی رأی بدهند. به همین خاطر است که میزان مشارکت در برخی از شهرها بیش از واجدان شرایط بوده است.» او همچنین به سفرهای زیارتی مردم به شهر مشهد اشاره کرد و گفت: داخل صندوق‌های این شهر و برخی شهرهای بین‌راهی هم به همین خاطر بیش از واجدین شرایط رأی ریخته شده است.
سفر مردم به تفت؟!
این در حالی است که آخرین آمار اعلام‌شده از سوی وزارت کشور، رقم 125 حوزه را نشان می‌دهد که بین 95 تا 140 درصد مشارکت داشته‌اند. در این میان، استان یزد با داشتن پنج حوزه رأی‌گیری با آرای بالاتر از 100 درصد و وجود حوزه «تفت» با میزان مشارکت 141 درصد، رکورددار میزان آرای گرفته‌شده در بین حوزه‌های رأی‌گیری کل کشور به شمار می‌رود.
دانشجو همچنین گفته است به دلیل فصل بهار و مسافرت پنجشنبه و جمعه، میزان مشارکت در برخی از حوزه‌ها افزایش داشته است و استان مازندران را به طور مشخص نام برد اما در این استان، تنها ده حوزه رأی‌گیری با مشارکت 95 درصدی دارد که در این زمینه با حوزه کویری استان کرمان که وضعیت آب و هوایی آن برای سفر در این ماه‌های گرم سال چندان محبوب نیست، با داشتن مشارکت بالای 95 درصد در 9 حوزه رأی‌گیری با استان مازندران که مصداق گفته دانشجو است، برابری می‌کند.
از سوی دیگر جالب این که حوزه‌ای مانند شهر اردبیل که در این فصل سال از مناسب‌ترین مناطق برای سفرهای تفریحی است، تنها در یک حوزه مشارکتی بالای 97 درصد داشته است.
سفرهای فراوان در فصل امتحانات؟
اما از این‌ها که بگذریم، در نظر گرفتن دو موضوع زمانی دیگر، می‌تواند نقضی بر توجیه رئیس ستاد انتخاباتی کشور برای آرای اضافه صندوق‌ها باشد. هفته دوم خردادماه همواره یکی از شلوغ‌ترین هفته‌ها برای خانواده‌هایی است که فرزندان دانش‌آموز دارند. خردادماه، فصل تمرکز امتحان‌های پایان‌ترم و پایان‌فصل مدرسه‌های راهنمایی و دبیرستان‌هاست. دور از ذهن به نظر می‌رسد که خانواده‌های ایرانی در فصل امتحان‌های فرزندانشان تصمیم به سفر به مازندران یا کرمان بگیرند. دانشجویان هم که اغلب درگیر فعالیت‌های انتخاباتی بوده‌اند عمدتاً زمانی دیگر را برای سفرهای تفریحی خود برمی‌گزینند.
سفر کمتر؛ بنزین کمتر
از این گذشته، آمارهای وزارت نفت درباره میزان مصرف بنزین می‌تواند نشان‌دهنده میزان سفرهای مردم باشد. این آمارها خبر از کاهش مصرف بنزین مردم در هفته سوم خرداد دارد؛ هفته منتهی به انتخابات. به این ترتیب میزان مصرف بنزین در کشور هم نشان می‌دهد مردم کمتر از پیش سفر کرده‌اند و باز هم این استدلال کامران دانشجو برای توجیه میزان بالای مشارکت در برخی از صندوق‌ها را رد می‌کند.
با این وصف، توپ همچنان در زمین ستاد انتخاباتی کشور و شورای نگهبان است تا درباره آمار بالای مشارکت در برخی شهرهای کشور به افکار عمومی توضیح دهند؛ موردی که صرفاً یکی از موارد ادعایی سه نامزد انتخاباتی درباره مخدوش‌بودن انتخابات روز 22 خرداد است.
